Тэма: На хвалях музыкі балета.
Дабрыня, шчырасць, чыстасардэчнасць у музыцы.
Мэта, задачы ўрока:
- замацаваць веды навучэнцаў аб балеце як буйным музычным жанры;
- развіваць музычнае мышленне дзяцей, іх музычныя здольнасці;
- выхоўваць эстэтычны густ, духоўную аснову.
Тып урока: урок паглыблення і развіцця тэмы (урок-роздум).
Музычны матэрыял:
- Я. Глебаў. “Адажыа” з балета “Маленькі прынц”.
- Папеўка (на аснове інтанацыі “Адажыа”).
- “Прынц і Ружа”. Словы Л. Дранько-Майсюка, музыка М.Сацуры.
- “Лаза”. Словы І. Кахоўскай, музыка Ул. Казбанава.
Абсталяванне ўрока:
- таблічкі з тэмай урока, эпіграфам;
- партрэт кампазітара Я. Глебава;
- фоназапіс твораў: “Адажыа” з балета Я. Глебева “Маленькі прынц,” “Лаза,” “Прынц і Ружа”;
- нотныя табліцы песень: “Прынц і Ружа,” папеўка, “Лаза”;
- малюнкі: “Тэрпсіхора з лірай” і “Тэрпсіхора танцуе”;
- ілюстрацыі з аповесці “Маленькі прынц”.
Метадычная распрацоўка ўрока
Арганізацыйны момант.
Уваход у клас пад музыку Я. Глебава “Адажыа” з балета “Маленькі прынц”.
Называю тэму ўрока, эпіграф. Звяртаю ўвагу на нотную табліцу:
Чытаем ноты ў рытме, адпляскваем. Паказваю мелодыю з называннем нот, можна і са словамі. Дабіваюся акуратнага выпявання працягласцяў і вышыні.
- Ці ведаеце вы гэту мелодыю? Яна прывядзе нас у балет, які напісаў беларускі кампазітар Яўген Глебаў на аснове літаратурнага твора (казкі) французскага пісьменніка Антуана дэ Сент-Экзюперы “Маленькі прынц”. Хто з вас чытаў гэту казку ці глядзеў фільм? Якія пачуцці выклікае казка? Аб чым яна? (Паказана дабрыня і шчырасць у чалавечых пачуццях і адносінах). Вы слухалі “Адажыа” з балета “Маленькі прынц”. Адажыа – павольны, лірычны танец галоўных герояў. Давайце паслухаем “Адажыа” яшчэ раз і пастараемся перадаць свае пачуцці рухамі рук, тулава. (Вынік…).
- А цяпер адкажыце, што такое балет? Ці можа быць танец бессюжэтны, бессэнсоўны? Дакажыце. (Танец і тэатр – гэта натуральна!). Якая сувязь балета з літаратурай? Прывядзіце прыклады. Ахарактыразуйце Маленькага прынца. (…). Паглядзіце на два малюнкі. Гэта Тэрпсіхора – муза танцаў. Яна з’явілася яшчэ ў старажытнай Грэцыі (больш, чым 2000 гадоў таму назад). На першым малюнку – яна з лірай (музычны інструмент) у адной руцэ, а ў другой – плектар (пласцінка, з яе дапамогай здабываюць гукі на музычных інструментах). На другім малюнку – Тэрпсіхора, якая танцуе.
Развучванне песні “Прынц і Ружа”.
- Сёння мы пачнем развучваць песню “Прынц і Ружа,” якую стварылі сучасныя аўтары: кампазітар Мікалай Сацура і паэт Леанід Дранько-Майсюк. Паслухайце яе. Якія пачуцці яна ў вас выклікае? Дзе вы яе маглі чуць раней? (Высвятляю ўражанні. Часта гучыць вечарам па радыё ў канцы перадачы “Добра ноч” для дзяцей).
2. |
Тую казку не раз мы чыталі І здавалася нам кожны раз: Прынц і Ружа для нас танцавалі І спявалі таксама для нас. |
Прыпеў: |
Баю-бай, крышталёвыя краскі Узыходзяць у сіняй журбе. Баю-бай, гэтай вечнае казкі Прынц і ружа прысняцца табе. |
3. |
Не палохае доўгая сцюжа І ніякай не бойся бяды: Прынц маленькі і белая Ружа Будуць побач з табою заўжды. |
Прыпеў. |
Развучваем песню з дапамогай нот па фразах. Звяртаю ўвагу дзяцей, што мелодыя плаўная, песенная, у характары лірычнага вальса. Чаму гэту песню ўзялі для дзіцячай перадачы? (Яна светлая і мяккая: мажорны лад і плаўны рытм вальса супакойваюць і зачароўваюць, робяць чалавека добрым, шчырым, чыстасардэчным.). Выконваем запеў і прыпеў. Вынік.
Выкананне песні “Лаза”.
Успамінаем і паўтараем песню. Звяртаю ўвагу на вяршынькі ў фразах і дакладнасць выканання інтэрвалаў (сэкста, квінта і інш.). Працуем над “туманнымі” месцамі. Выконваем. Дабіваюся шчырасці, задушэўнасці ў выкананні. Вынік.
Абагульненне тэмы ўрока.
- Назавіце тэму і эпіграф урока. Як вы іх разумееце? (…).
Давайце ўспомнім ідэю казкі: “Зорко одно лишь сердце. Самого главного глазами не увидишь”. Успомніце фразу Лісы: “Твоя роза так дорога тебе потому, что ты отдал ей всю душу”. Як музыка перадае гэты сэнс у балеце? (Гучыць спакойна, лірычна, узвышана). Прачытайце, калі ласка, яшчэ раз казку “Маленькі прынц”.
Выхад з класа пад музыку “Адажыа”.