Пытанні і заданні да самакантролю
1. Што вывучае арфаграфія?
2. Што такое арфаграма і апорнае напісанне?
3. На якіх прынцыпах грунтуецца сучасная беларуская арфаграфія?
4. У чым сутнасць фанетычнага прынцыпу арфаграфіі? Якія правілы на ім грунтуюцца?
5. У чым сутнасць марфалагічнага прынцыпу арфаграфіі? Якія правілы на ім заснаваны?
6. Раскажыце пра дыферэнцыйныя і гістарычныя напісанні.
7. Як выпрацоўваліся і складваліся нормы сучаснай беларускай літаратурнай мовы?
8. Калі адбылося апошняе ўдакладненне беларускага правапісу?
9. У чым сутнасць акання і якання?
10. Ці ўплывае паходжанне слова і асвоенасць яго ў мове на працэс акання і якання? У якіх словах гэты прынцып не дзейнічае? Прывядзіце прыклады.
11. Чым падваенне адрозніваецца ад падаўжэння?
12. У чым сутнасць дзекання і цеканя? У якіх выпадках [д] і [т] пераходзяць у [дз’] і [ц’]? Калі гэтага не адбываецца?
13. Калі пішацца ў? У якіх выпадках гук [у] не чаргуецца з [ў]?
14. Раскажыце аб напісані прыстаўных літар в і г.
15. Прывядзіце прыклады слоў, у якіх спрасціліся групы зычных здн, стн, лнц, рдц, рдн, стл.
16. Раскажыце пра напісанне літары ц на месцы спалучэнняў тс, чс, кс, цс, літары с на месцы спалучэння сс.
17. У чым асаблівасць напісання спалучэнняў гс, жс, шс, хс? Як вымаўляюцца гэтыя спалучэнні?
18. Як пішуцца спалучэнні зычных на стыку прыстаўкі і кораня, кораня і суфікса? У якіх словах літары не падвойваюцца? Прывядзіце прыклады.
19. Раскажыце пра напісанне мяккага знака. Калі мяккі знак не пішацца? Прывядзіце прыклады.
20. Калі пішацца раздзяляльны мяккі знак? Якая яго функцыя?
21. У якіх выпадках патрэбна пісаць апостраф? Калі апостраф не пішацца? Адказ ілюструйце прыкладамі.
22. Раскажыце аб правілах напісання вялікай літары ва ўласных назвах.
23. Раскажыце пра правапіс абрэвіятур і ўмоўных графічных абазначэнняў.
24. Якія існуюць правілы складападзелу? Чым складападзел адрозніваецца ад пераносу слоў і ад падзелу слоў на марфемы?
25. Раскажыце аб правілах пераносу слоў.
26. Раскажыце пра напісанне літар о, э, а.
27. У якіх выпадках у першай частцы складаных слоў пішуцца о, э, а е, я, ё? Прывядзіце прыклады.
28. Як пішацца часціца не і прыназоўнік без? Ці зменіцца іх напісанне, калі не і без з’яўляюцца прыстаўкамі?
29. Ці захоўваецца напісанне каранёвага я ва ўсіх словах?
30. У якіх выпадках узнікаюць прыстаўныя галосныя?
31. Раскажыце аб напісанні літар у, ю ў словах.
32. Раскажыце аб напісанні літар і, ы пасля прыставак.
33. Якімі правіламі вызначаецца напісанне слоў разам, асобна і праз злучок? Як пішуцца назоўнікі, прыметнікі, лічэбнікі, прыслоўі? Якія існуюць правілы напісання прыназоўнікаў, злучнікаў, часціц, выклічнікаў?
34. Раскажыце пра напісанне часціц не, ні з рознымі часцінамі мовы.