Упражнения
1. Просклоняйте
Duo diei, miles quartus, oratio prima, quinque menses.
2. Напишите цифры латинскими словами
13, 18, 24, 50, 72, 146, 1965.
3. Напишите римскими цифрами
58, 99, 357, 504, 692, 746, 1812, 1980, 1519, 2010.
4. К каким латинским основам восходят и что обозначают слова
альтернатива, дециметр, квинтет, октава, трио, миля, миллион, квартал, дуэт, процент, миллиметр, октябрь.
5. Переведите предложения
1. Anno septingentesimo septuagesimo sexto in Graecia prima Olympia constitūta sunt. 2. Alexander Magnus anno trecentesimo vicesimo tertio decessit, postquam tredecim annos regnāvit. 3. Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae. 4. Primus mensis dies Kalendae appellabātur, quintus — Nonae, tertius decĭmus — Idus. 5. Mensĭbus autem Martio, Sextīli, Majo et Octōbre Nonae fuērunt septĭmus, Idus — quintus decĭmus mensis dies.6. In legione Romana decem erant cohortes, in cohorte tres manipuli, in manipulo duae centuriae, primo centuria centum milites habebat, deinde modo quinquaginta. 7. Amicus est unus animus in duobus corporibus. 8. In exercitu Hannibalis erant triginta septem elephanti. 9. Cerberus, inferōrum custos, tria capita habēbat. 10. Hydra novem capita habēbat: ex his octo mortalia erant, unum immortāle. 11. Duas tantum res populus Romānus optat: panem et circenses. 12. Duo milia militum defendunt urbem. 13. Classem septuaginta navium Miltiades habēbat. 14. Ovidius scripsit quattuor libros Epistulārum ex Ponto.
6. Переведите текст
DE DIĒBUS ЕТ MENSĬBUS
Antiquissĭmis Romae temporĭbus annus non in duodĕcim menses, ut nunc, sed in decem menses divīsus erat. Primus anni mensis erat Martius, qui a deo Marte nomen suum traxit. Secundus mensis erat Aprīlis, a Venere dea, quae apud Graecos Aphrodītae nomen habēbat, appellātus. Tertius - Majus, a Maja dea, sive Majesta, antiquissĭma Italōrum dea, nomen habēbat. Quarto mensi nomen Junius fuit, quod nomen Junōni deae Jovis conjŭgis debebātur. Quintus autem mensis Quintīlis appellabātur, sextus — Sextīlis, septĭmus — September, octāvus — Octōber, nonus — November, decĭmus — December. Postea Romāni mensem Quintīlem in Gaii Julii Caesăris honōrem Julium nominavērunt, mensem autem Sextĭlem — Augustum, in Octaviāni Augusti imperatōris laudem.
Numa Pompilius, secundus rex Romanōrum, annum in duodecĭm menses ad cursum lunae descripsit duosque menses ante Martium addidit: Ianuarium - a Iano, principii deo, et Februarium - a februo, Romanōrum ritu sacro. Itaque Ianuarius primus anni mensis factus est, sed nomĭna aliōrum mensium mutāta non sunt.
Postquam Gaius Iulius Caesar anno quadragesĭmo sexto ante aeram nostram annum ad cursum solis accommodāvit, annus trecentōrum sexaginta quinque diērum fuit, et unus dies quarto anno, qui bisextīlis appellabātur, intercalabātur.
Mensis triginta aut triginta unum, mensis autem Februarius duodetriginta aut undetriginta dies continet. Postea mensis in septimānas divīsus est. Totus dies viginti et quattuor horas continet.