Тэма 4
Беларусь у гістарычных даследаваннях канца ХVІІІ – пачатку 60-х гг. ХІХ ст План
1. «Рамантычная» школа І.Лялевеля.
2. Станаўленне беларускага крыніцазнаўства ў першай трэці ХІХ ст.
3. Гістарычныя звесткі пра Беларусь у працах рускіх гісторыкаў канца XVIIІ – пачатку ХІХ ст.
4. Дзейнасць урадавых установаў Расійскай імперыі па вывучэнні мінулага Беларусі.
5. Расійская гістарыяграфія другой трэці ХІХ ст. аб гісторыі ВКЛ.
6. Вывучэнне гісторыі «мясцовымі» даследчыкамі Беларусі і Літвы ў 30-я – пачатак 60-х гг. ХІХ ст.
Рэкамендаваная літаратура
1. Аксамітаў, А.С. З душой славяніна: Жыццё і дзейнасць З.Я.Даленгі-Хадакоўскага / А.С.Аксамітаў, Л.А.Малаш. – Мн.: Полымя, 1991. – 151 с.
2. Алексеев, Л.В. Археология и краеведение Белоруссии ХVІ в. – 30-е годы ХХ в. / Л.В.Алексеев. – Мн.: Беларуская навука, 1996. – С. 19 – 78.
3. Басевич, А.М. Иоахим Лелевель: польский революционер, демократ, ученый / А.М.Басевич. – М.: Изд. соц.-экономич. лит., 1961. – 192 с.
4. Габрусевіч С.А. Прафесар Ігнат Анацэвіч. Жыццё. Спадчына: гіст. нарыс / С.А.Габрусевіч, С.В.Марозава. – Гродна: ГрДУ, 2005. – 216 с.
5. Дзяржаўнасць і права Беларусі са старажытных часоў да канца ХVІ ст. Ч. 1: Гістарыяграфія гісторыі дзяржавы і права феадальнай Беларусі / Я.А.Юхо. – Мн.: Серыя «Гісторыя Бацькаўшчыны», дадатак да часопіса «Права і эканоміка», 2001. – 104 с
6. Ермаловіч, М. Тацішчаўскія звесткі пра Беларусь / М.Ермаловіч // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. – 1976. - № 2. – С. 33 – 35.
7. Живописная Россия: Отечество наше в его земельном, историческом, племенном, экономическом и бытовом значении: Литовское и Белорусское Полесье: Репринт. Воспроизведение изд. 1882 г. – 2-е изд. – Мн.: БелЭн, 1994. – 550 с.
8. Запрудскі, І.М. Адам Кіркор як гісторык беларускай літаратуры / І.М.Запрудскі // Роднае слова. – 2000. – № 4. – С. 18 – 19.
9. Запрудскі, І.М. «Заваяваць сабе свабоду…» / І.М.Запрудскі // Настаўніцкая газета. – 2002. – 7 верас.
10. Историография истории России до 1917 года: учеб. для студ. высш. учеб. заведений: В 2 т. – М.: ВЛАДОС, 2003. – Т. 1. – С. 261 – 268.
11. Историография истории южных и западных славян: учеб. пособие. – М.: МГУ, 1987. – 262 с.
12. История Вильнюсского университета (1579 – 1979) / ред. кол.: Й.Кубилюс, С.Лазутка. – Вильнюс: Мокслас, 1979. – 373 с.
13. Караў, Дз. Пачаткі беларускага крыніцазнаўства / Дз.Караў // Спадчына. – 1994. – № 1. – С. 4 – 14.
14. Карев, Д.В. Белорусская историография в конце ХVІІІ – начале 60-х годов ХIХ в. / Д.В.Карев // Очерки истории науки и культуры Беларуси IХ – начала ХХ в. / П.Т.Петриков [и др.]. – Мн.: Наука и техника, 1996. – С. 24 – 39.
15. Карев, Д.В. У истоков белорусской национальной историографии. Конец ХVІІІ – 50-е годы ХІХ в. (Историческая наука Белоруссии и Литвы времён Т.Нарбута) / Д.В.Карев // Наш радавод: матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі «Царква і культура народаў Вялікага княства Літоўскага і Беларусі ХІІІ – пачатку ХХ стст.». – Гродна, 1990. – Кн. 5 (ч. 2). – С. 199 – 252.
16. Каханоўскі, Г.А. Археалогія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў ХVІ – ХІХ стст. / Г.А.Каханоўскі. – Мн: Навука і тэхніка, 1984. – С. 23 – 72.
17. Каханоўскі, Г.А. Тэадор Нарбут і Беларусь / Г.А.Каханоўскі // Чырвоная змена. – 1989. – 18 ліст.
18. Каханоўскі Г.А. Руплівец нашай старасветчыны: Яўстах Тышкевіч / Г.А.Каханоўскі, А.Г.Каханоўскі. – Мн.: Навука і тэхніка, 1991.
19. Кісялёў, Г.В. Героі і музы: Гіст.-літ. Нарысы / Г.В.Кісялёў. – Мн.: Маст. літ., 1982. – 255 с.
20. Копысский, З.Ю. Историография БССР (эпоха феодализма): учеб. пособие / З.Ю.Копысский, В.В.Чепко. – Мн.: Университетское, 1986. – 175 с.
21. Мелешко, Е.И. Концепция исторического развития белорусских земель в трудах П.О.Бобровского / Е.И.Мелешко // Вестник ГрГУ. Серия 1. – 2000. – № 2. – С. 43 – 50.
22. Мысліцелі і асветнікі Беларусі: энцыкл. даведнік. – Мн.: БелЭн, 1996. – 671 с.
23. Ненадавец, А. Тэадор Нарбут / А.Ненадавец. – Мн.: Полымя, 1996. – 63 с.
24. Нечухрин, А.Н. Отечественные историки – уроженцы Гродненщины / А.Н.Нечухрин. – Гродно: ГрГУ, 1989. –31 с.
25. Попков, Б.С. Польский ученый-революционер Иоахим Лелевель / Б.С.Попков. – М.: Наука, 1974. – 212 с.
26. Пыпин, А.Н. История русской этнографии / А.Н.Пыпин. Т. 4. Белоруссия и Сибирь. – Мн.:БелЭн, 2005. – 256 с.
27. Цітоў, В. С. Этнаграфічная спадчына. Беларусі. Традыцыйна-бытавая культура: вучэб.–метад. дапаможнік / В.С.Цітоў. – Мн.: Беларусь, 1997. – 207 с.
28. Юхо, И. Татищев о Белоруссии / И.Юхо // Неман. – 1989. – № 3. – С. 174 – 176.
Тэматыка рэфератаў
1. Погляды І.Лялевеля на гісторыю ВКЛ і Расіі.
2. Віленскі універсітэт – центр гістарычнага вывучэння Беларусі ў першай трэці ХІХ ст.
3. В.М.Тацішчаў аб гістарычных падзеях на тэрыторыі Беларусі.
4. А.К.Кіркор як даследчык мінулага свайго краю.
5. Т.Нарбут аб гісторыі ВКЛ.
6. Уклад братоў Тышкевічаў у развіццё археалогіі і краязнаўства Беларусі.
7. Дзейнасць Віленскай археалагічнай камісіі.