§ 26. PRONOMINA POSSESSĪVA
(ПРЫНАЛЕЖНЫЯ ЗАЙМЕННІКІ)
У лацінскай мове ёсць такія прыналежныя займеннікі:
meus, mea, meum |
- мой, мая, маё |
|
tuus, tua, tuum |
- твой, твая, тваё |
|
noster, nostra, nostrum |
- наш, наша, наша |
|
vester, vestra, vestrum |
- ваш, ваша, ваша |
|
suus, sua, suum |
- свой, свая, сваё |
Яны скланяюцца па І-ІІ скланенні назоўнікаў, за выключэннем займенніка meus, які ў Voc. sing. мае форму mi.
s i n g u l ā r i s
Nom. |
meus |
mea |
meum |
noster |
nostra |
nostrum |
Gen. |
mei |
meae |
mei |
nostri |
nostrae |
nostri |
Dat. |
meo |
meae |
meo |
nostro |
nostrae |
nostro |
Acc. |
meum |
meam |
meum |
nostrum |
nostram |
nostrum |
Abl. |
meo |
mea |
meo |
nostro |
nostra |
nostro |
Voc. |
mi |
mea |
meum |
noster |
nostra |
nostrum |
p l u r ā l i s
Nom. |
mei |
meae |
mea |
nostri |
nostrae |
nostra |
Gen. |
meōrum |
meārum |
meōrum |
nostrōrum |
nostrārum |
nostrōrum |
Dat. |
meis |
meis |
meis |
nostris |
nostris |
nostris |
Acc. |
meos |
meas |
mea |
nostros |
nostras |
nostra |
Abl. |
meis |
meis |
meis |
nostris |
nostris |
nostris |
Voc. |
mei |
meae |
mea |
nostri |
nostrae |
nostra |
Abl. sing. займенніка suus, a, um часам узмацняецца часціцай -pte: suōpte, suāpte.
Прыналежныя займеннікі дапасуюцца да назоўнікаў гэтак жа, як прыметнікі. Напрыклад: magister meus - мой настаўнік, amīca tua - твая сяброўка, poēta noster - наш паэт, verbum suum - сваё слова.
У адрозненне ад беларускай мовы, дзе займеннік свой, свая, сваё ўжываецца ў адносінах да ўсіх асобаў, у лацінскай мове займеннік suus, a, um адносіцца толькі да 3-яй асобы адзіночнага і множнага лікаў. У другіх асобах ужываюцца адпаведныя займеннікі 1-ай або 2-ой асобы. Напрыклад:
narro fabulam meam |
- я расказваю сваё (маё) апавяданне, |
narras fabulam tuam |
- ты расказваеш сваё (тваё) апавяданне, |
narrat fabulam suam |
- ён расказвае сваё апавяданне, |
narrāmus fabulam nostram |
- мы расказваем сваё (наша) апавяданне, |
narrātis fabulam vestram |
- вы расказваеце сваё (ваша) апавяданне, |
narrant fabulam suam |
- яны расказваюць сваё апавяданне. |