§ 53. DECLINATIO IV (QUARTA) (чацвёртае скланенне назоўнiкаў)
^ Вверх

§ 53. DECLINATIO IV (QUARTA)

(ЧАЦВЁРТАЕ СКЛАНЕННЕ НАЗОЎНІКАЎ)

(аснова на ŭ)

 

Да IV скланення адносяцца назоўнікі мужчынскага роду з канчаткам -us і ніякага роду з канчаткам -u ў Nom. sing., якія ў Gen. sing. заканчваюцца на s. Напрыклад:

senātus, us m

- сенат

fructus, us m

- плод

casus, us m

- выпадак

cornu, us n

- рог, фланг

gelu, us n

- холад

 

Да IV скланення адносяцца таксама некаторыя назоўнікі жаночага роду:

 

acus, us f

- іголка

tribus, us f

- трыба – раён

domus, us f

- дом,

  будынак

Idus, uum f

- Іды (13 або 15                                дзень месяца)

manus, us f

- рука

socrus, us f

- свякруха

colus, us f[1]

- калаўрот

nurus, us f

- нявестка

porticus, us f

- портык, каланада

quercus, us f[2]

- дуб

 

 

s i n g u l ā r i s

p l u r ā l i s

 

  m

  n

  m

  n

Nom.

cas-ŭs

gel-ū

cas-ūs

gel-uā

Gen.

cas-ūs

gel-ūs

cas-uum

gel-uum

Dat.

cas-uī

gel-ū (ui)

cas-ĭbus

gel-ĭbus

Acc.

cas-ŭm

gel-ū

cas-ūs

gel-uă

Abl.

cas-ū

gel-ū

cas-ĭbus

gel-ĭbus

Voc.

cas-ŭs

gel-ū

cas-ūs

gel-uă



[1] Гэты назоўнік можа мець формы colus, i f (рэдка m) і скланяцца па ІІ скланенні.

[2] Назвы дрэваў у лацінскай мове жаночага роду (гл. § 8).