Падарожжа ў музычныя краіны – Оперу, Балет, Сімфонію, Канцэрт
^ Вверх

Падарожжа ў музычныя краіны – Оперу, Балет, Сімфонію, Канцэрт 

Дзяржаўны Акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балетаБеларусі 

Беларуская дзяржаўная філармонія

Угледзься ў гэтыя фотаздымкі. Куды запрашаюць нас песня, танец, марш?  

Падарожжа ў краіну “Опера” 

Музыка – гэта жыццё. Яна здольна “зазірнуць” ва ўсе таямнічыя закуточкі чалавечых пачуццяў. Стварае радасць, весялосць, смутак, журбу і, нават, можа лячыць чалавека, уздзейнічаць на жывёл. Асаблівая роля адводзіцца оперы – музычнаму спектаклю, дзе дзеючыя асобы не гавораць, а спяваюць у суправаджэнні аркестра. Удзельнікамі оперы з’яўляюцца салісты, хор, вакальныя ансамблі, аркестр, танцоры. 

Заключительный хор

(З оперы “Муха-Цакатуха”)                                                                                      М. Красе 

Бом! Бом! Бом! Бом!

Пляшет Муха с Комаром.

А за нею Клоп, Клоп,

Сапогами топ, топ!

Стрекоза-щеголиха

С Муравьем танцует лихо.

Сам усатый Таракан

Громко бьёт в барабан!

Та-ра-ра! Та-ра-ра!

Заплясала мошкара.

Веселится народ,

Пляшет, песни поет.

Хвалит смелого, лихого,

Удалого Комара

Хвалит смелого, лихого,

Удалого Комара

Бом! Бом! Бом! Бом!

Пляшет Муха с Комаром.

А за нею Клоп, Клоп,

Сапогами топ, топ!

Пляшет Бабочка-шалунья

Машет крылышком-игрунья.

Пчёлка с Блошкой обнялись,

Словно ветер, понеслись.

Нынче Муха-цокотуха

Именинница!

Як, на тваю думку, павінен гучаць гэты хор: радасна, сумна, бадзёра, жартоўна, урачыста? Чаму?

Падбяры музычныя інструменты і выкарыстай іх падчас спеваў. 

Опера “Воўк і сямёра казлянят”

               (фрагменты)                                                                                                       М. Каваль 

Семеро, семеро, семеро козлят

Весело, весело, весело шумят.

Весело Всезнайке, весело Бодайке,

Весело Топтушке, весело Болтушке,

Весело Мазилке, весело Дразнилке,

Ну, давайте братцы, прыгать и бодаться!

Прыгать и бодаться!

Назаві адпаведным словам песню Мамы – казы (прыпеўка, калыханка, гімн).

Голас, які выконвае гэту калыханку, называецца сапрана. 

Вот Всезнайка и Топтушка

Говорят, что я – болтушка,

Говорят, что много вру,

А я правду говорю.

 Я на венике верхом

Объезжаю всё кругом. 

Спявай мелодыі яскрава і гулліва. Выкарыстоўвай выразныя рухі для перадачы вобразаў.

 Знак> (акцэнт) абазначае націск.

Як у мелодыі перададзены задзірысты характар Бадайкі?

Спявай мелодыю і паказвай рукой у паветры яе скачкі. Падкрэслівай акцэнты. 

Пра што расказала табе мелодыя Малыша? Як?

Спявай і маршыруй у адпаведнасці з характарам музыкі. 

Выканай з сябрамі “Ваяўнічы марш”. Размяркуйце ролі паміж сабой. Прыдумайце рухі, якія будуць выконваць пад музыку Малыш і казляняты.

Які настрой выклікае гэта песня?

Назаві оперу і ўсіх яе герояў. Якімі характарамі яны надзелены і як гэта перададзена ў музыцы?

Якія музычныя “кіты” сустракаюцца ў гэтай оперы? 

Cаўка ды Грышка

Беларуская народная песня

1.Саўка ды Грышка ладзілі дуду,

Павесяліцца ды прагнаць нуду.

Ду-ду, ду-ду, ду-ду, ду-ду,

Ды прагнаць нуду.                     2 разы

2. Як разышліся музыкі, гуга!

Згінула гора, згінула туга.

Гу-га-га-га, гу-га-га-га,

Згінула туга.                            2 разы

3. Дзядок старэнькі,ёмкі ўзяўшы скрут,

Кіем на дзверы паказаў ім тут.

Ту-ту-ту-ту, ту-ту-ту-ту,

Паказаў ім тут.                     2 разы

 4. Вы сабе дуйце сваё го-ца-ца,

Толькі не страшце малога хлапца.

Го-ца-ца-ца, го-ца-ца-ца,

Малога хлапца.                     2 разы

Разыграй песню з сябрамі. Выразна перадавай голасам і рухамі змест кожнага куплета. Падбяры музычныя инструменты для акампанементу: 

Дзіцячы танец і хор

(З оперы “Марынка”)                                                                                    Г. Пукст 

Як песня “Саўка ды Грышка” гучыць у оперы “Марынка”? Ці змянілася яна? Як? Хто выконвае яе?

Піянерская полька

(З оперы “Марынка”)                                                                                     Г. Пукст

Перадай у рухах настрой, выкліканы музыкай.

Ствары з сябрамі невялічкі аркестр. Акампаніруйце на інструментах: 

Марш Чарнамора

(З оперы “Руслан і Людміла”)                                                                      М. Глінка 

Безмолвно, гордо выступая,

Нагими саблями сверкая,

Арапов длинный ряд идёт

Попарно, чинно, сколь возможно,

И на подушках осторожно

Седую бороду несёт;

И входит с важностью за нею,

Подъяв величественно шею,

Горбатый карлик из дверей:

Его-то голове обритой,

Высоким колпаком покрытой,

Принадлежала борода.

А.С.Пушкин 

Які характар гэтага марша: гераічны, казачны, чароўны?

Чым ён адрозніваецца ад вядомых табе маршаў – марша казлянят, драўляных салдацікаў? Падбяры выразныя рухі, якія найбольш адпавядаюць характару Чарнамора. 

Уж как по мосту, мосточку

Русская народная песня

1. Уж как по мосту, мосточку,

По калиновым досочкам.

Вайну, вайну, вайну, вайну,

По калиновым досочкам.

2.Тут и шёл-прошёл детина,

Словно ягода-малина.

Вайну, вайну, вайну, вайну,

Словно ягода-малина.

3. На плече несёт дубинку,

Под полой несёт волынку.

Вайну, вайну, вайну, вайну,

Под полой несёт волынку. 

Выконвай песню з разнастайнымі рухамі ў адпаведнасці са зместам. 

Хор сялян

(З оперы “Яўген Анегін”)                                                                                     П. Чайкоўскі 

Паслухай хор з оперы. Якую песню ён нагадаў табе?

Паспрабуй параўнаць выкананне песні ў класе і хора з оперы. Чым адрозніваюцца яны? 

Хор, у якім гучаць мужчынскія і жаночыя галасы, называецца змешаным. 

Козлік

Аўстрыйская народная песня

Жыў у бабуленькі шэранькі козлік. (2 разы)

Вось як, вось як, шэранькі козлік. (2 разы)

Бабуля козліка дужа любіла.(2 разы

Вось як, вось як, дужа любіла. (2 разы)

Ўздумалась козліку ў лес пагуляці.(2 разы)

Вось як, вось як, у лес пагуляці. (2 разы)

Козліка ў лесе тым воўкі схапілі. (2 разы)

Вось як, вось як, воўкі схапілі. (2 разы)

Кінулі бабцы тэй рожкі ды ножкі. (2 разы)

Вось як, вось як, рожкі ды ножкі.(2 разы)

Цешся, бабуленька, хоць гэтым трошкі. (2 разы)

Вось як, вось як, хоць гэтым трошкі. (2 разы) 

Выконваючы песню, выразна перадай змест кожнага куплета.  Інсцэніруй песню з сябрамі. 

Каваціна Фігара

(З оперы “Вяселле Фігара”)                                                                                  В. Моцарт 

Опера “Вяселле Фігара” – адна з найбольш вядомых опер у свеце. Фігара – вясёлы і знаходлівы слуга багатага графа.

Голас спевака, які выконвае ролю Фігара, называецца барытонам. 

Если захочет барин попрыгать,

Я подыграю гитарой ему, да –

Пусть пляшет он, да пусть

пляшет он. 

Які настрой выклікае ў цябе каваціна Фігара? Чаму?  З якімі “кітамі” ты сустрэўся ў краіне “Опера”? Каторы з іх з`яўляецца галоўным?

Каваціна – лірычная песня ў оперы.